KATA - ZAWODY, PRZEPISY
KATA - jest podstawowym elementem nauczania karate. Mówiąc jednym zdaniem, jest to walka z cieniem, walka z kilkoma wyimaginowanymi w zamyśle przeciwnikami jednocześnie. Kata składa się z serii skoordynowanych i harmonijnych ruchów, ściśle określonych, które wykonywane są z zachowaniem ustalonej kolejności i określonego rytmu. Zawsze kata zaczyna się i kończy blokiem , co pokazuje obronny i defensywny charakter karate. Karateka nigdy nie atakuje pierwszy, ani nie wykorzystuje opanowanych technik, stosując przemoc. Każde kata składa się z serii następujących po sobie, ściśle określonych ruchów, wykonywanych wzdłuż pewnej linii, zwanej embusen. Ostatni ruch kata powinien wypaść dokładnie w tym samym punkcie, w którym rozpoczęto ćwiczenie.
Podczas wykonywania kata należy zwrócić uwagę na naprzemienne napinanie i rozluźnianie mięśni, regularny oddech i zachowanie czujności (nie może to jednak prowadzić do usztywniania się). Przede wszystkim trzeba jednak osiągnąć niezbędny stopień koncentracji wewnętrznej (duchowej). Równoczesne zachowanie wszystkich tych elementów sprawia, że ruch staje się płynny i harmonijny, rytmiczny i pełen wdzięku, co jest spowodowane tym, że siła zostaje użyta we właściwym momencie, a ciało wprawione w ruch z elastycznością i swobodą. Żaden ruch kata nie jest zbędny. Ciąg określonych technik w każdym ćwiczeniu to nie działania spektakularne, podjęte dla wywołania efektu wizualnego, lecz ruchy uzasadnione przewidywanym przebiegiem walki, studiowane i doskonalone przez mistrzów karate, którzy je tworzyli. Jedni robili to dla nabycia siły fizycznej, wzmocnienia muskułów i kości, inni - dla poprawienia refleksu i zwiększenia szybkości.
KATA INDYWIDUALNE I DRUŻYNOWE
Zawody Karate rozgrywane są w dwóch podstawowych konkurencjach – w kata (wykonywanych formach) oraz w kumite (walkach wolnych). Zarówno w kata, jak też i w kumite zawodnicy oznaczeni są pasami, jeden pasem czerwonym, a drugi pasem niebieskim. Również sędziowie boczni mają po dwie chorągiewki, niebieską i czerwoną. Wskazując na danego zawodnika, używają do tego chorągiewki w barwach zawodnika. Szczegółowe informacje o zawodach i punktacji a taklże karach znajdziesz w przepisach poszczególnych federacji, jak WKF, WSKF, WUKF, FSKA i inne.
Zawody w kata dodatkowo rozgrywane są z podziałem na kata indywidualnie oraz kata drużynowe (trzech zawodników wykonuje kata razem, sunchronicznie, ustawionych w trójkącie), a nawet kata duo (dwóch zawodników robiący razem, synchronicznie, zawodnicy stoją koło siebie, jeden z przodu, a drugi z boku i w pewnej odległości z przodu). Zawody w kata rozgrywane są na ogół w systemie pucharowym. Mogą być do tego celu używane chorągiewki – niebieska i czerwona lub tablice punktowe. Przy używaniu chorągiewek, sędziowie wskazują danego zawodnika kolorem chorągiewki. Liczy się matematyczna przewaga danego zawodnika. W przypadku używania tablic punktowych, sumuje się punkty wszystkich sędziów i wygrywa, bądź przechodzi do kolejnej rundy ten zawodnik, który zdobył więcej punktów.
KATA DUO - w niektórych krajach (np. Czechy) zawody w kata rozgrywane są dodatkowo w konkurencji Kata Duo (dwóch zawodników robiących razem, synchronicznie. Zawodnicy stoją koło siebie, jeden z przodu, a drugi z boku i w pewnej odległości z przodu). Zawodnicy startują w Kata Duo po dwóch zawodników.
OCENIANIE KATA
Przy ocenie kata sędziowie biorą pod uwagę: poprawność techniczną ruchów kata, ich kolejność, kontynuację technik, tempo charakterystyczne dla każdego kata, interpretację zastosowania poszczególnych technik kata. W kata drużynowym dochodzi jeszcze element synchronizacj i ruchów drużyny, składającej się z trzech zawodników lub zawodniczek.
KATA INDYWIDUALNE I DRUŻYNOWE
Zawody Karate rozgrywane są w dwóch podstawowych konkurencjach – w kata (wykonywanych formach) oraz w kumite (walkach wolnych). Zarówno w kata, jak też i w kumite zawodnicy oznaczeni są pasami, jeden pasem czerwonym, a drugi pasem niebieskim. Również sędziowie boczni mają po dwie chorągiewki, niebieską i czerwoną. Wskazując na danego zawodnika, używają do tego chorągiewki w barwach zawodnika. Szczegółowe informacje o zawodach i punktacji a taklże karach znajdziesz w przepisach poszczególnych federacji, jak WKF, WSKF, WUKF, FSKA i inne.
Zawody w kata dodatkowo rozgrywane są z podziałem na kata indywidualnie oraz kata drużynowe (trzech zawodników wykonuje kata razem, sunchronicznie, ustawionych w trójkącie), a nawet kata duo (dwóch zawodników robiący razem, synchronicznie, zawodnicy stoją koło siebie, jeden z przodu, a drugi z boku i w pewnej odległości z przodu). Zawody w kata rozgrywane są na ogół w systemie pucharowym. Mogą być do tego celu używane chorągiewki – niebieska i czerwona lub tablice punktowe. Przy używaniu chorągiewek, sędziowie wskazują danego zawodnika kolorem chorągiewki. Liczy się matematyczna przewaga danego zawodnika. W przypadku używania tablic punktowych, sumuje się punkty wszystkich sędziów i wygrywa, bądź przechodzi do kolejnej rundy ten zawodnik, który zdobył więcej punktów.
KATA DUO - w niektórych krajach (np. Czechy) zawody w kata rozgrywane są dodatkowo w konkurencji Kata Duo (dwóch zawodników robiących razem, synchronicznie. Zawodnicy stoją koło siebie, jeden z przodu, a drugi z boku i w pewnej odległości z przodu). Zawodnicy startują w Kata Duo po dwóch zawodników.
OCENIANIE KATA
Przy ocenie kata sędziowie biorą pod uwagę: poprawność techniczną ruchów kata, ich kolejność, kontynuację technik, tempo charakterystyczne dla każdego kata, interpretację zastosowania poszczególnych technik kata. W kata drużynowym dochodzi jeszcze element synchronizacj i ruchów drużyny, składającej się z trzech zawodników lub zawodniczek.
GENEZA KATA
Jeśli chodzi o klasyfikację, kata generalnie dzielimy na należące do stylu Shorei (siła i moc) i stylu Shorin (szybkość i lekkość). Ćwiczenie kata rozpoczyna się od nauki pięciu podstawowych form z grupy Heian. Określenie to pochodzi od nazwy historycznej stolicy Japonii, Kyoto, która oznaczała "panuj w pokoju i ze spokojem". Pozwala to zrozumieć głębszy sens użycia pojęcia Heian w zastosowaniu do pierwszych pięciu kata. Opanowanie ich w wystarczającym stopniu daje adeptom sztuki karate podstawy, pozwalające na wyrobienie w sobie szybkości, refleksu, umiejętności technicznych i siły fizycznej. Przede wszystkim jednak umożliwia uzyskanie spokoju wewnętrznego. To zaś z kolei stanowi gwarancję skutecznej samoobrony.
Po formach z grupy Heian następuje długa lista kata wyższych (bardziej złożonych). Należą do nich ćwiczenia z serii Tekki, Bassai, Empi, Join, Kanku, Jitte, Gankaku, Hangetsu i wiele innych. To właśnie dzięki ćwiczeniu kata, karate przetrwało do dzisiejszych czasów. Połączenie wszystkich technik w ramach poszczególnych kata sprawiło, że dziedzictwo wspaniałej sztuki walki, jaką jest karate, nie zostało zaprzepaszczone, lecz przekazywane z pokolenia na pokolenie, dotrwało do naszych dni.
Opracowanie - Jacek Jaworski oraz Janusz Wojdecki
Data:
