SŁOWNIK POLSKO-JAPOŃSKI DLA POCZĄTKUJĄCYCH

 

    
Uproszczone zasady wymowy głosek w języku japońskim:

j=dź – judo=dziudo
w=u – mawate=mauate
y=j – yame=jame
z=dz – zuki=dzuki
ch=ć – chudan=ciudan
sh=ś – shuto=siuto
 
Liczebniki i odliczanie:
0 – zero
1 – ichi
2 – ni
3 – san
4 – shi
5 – go
6 – roku
7 – shichi
8 – hachi
9 – kyu
10 – ju

11 – ju-ichi
12 – ju-ni
20 – ni-ju
22 – ni-ju-ni
30 – san-ju
40 – shi-ju
90 – kyu-ju
95 – kyu-ju-go
100 – hyaku
1000 – sen
 
   
Strefy:
głowa + szyja - Jodan
tułów – Chudan
od pasa w dół – Gedan
 
Strona:
w lewo - Hidari
w prawo – Migi
 
Liczebniki japońskie:
1 ICHI
2 NI
3 SAN
4 SHI (YON) wym. Si
5 GO
6 ROKU
7 SHICHI ( wym. SICI)
8 HACHI
9 KU (KYU)
10 JU (wym. DZIU)
 
Powierzchnie uderzające i blokujące:
Seiken – pięść
Uraken - odwrócona pięść
Tettsui - pięść "młot"
Ryutoken - pięść "głowa smoka"
Hiraken - półzaciśnięta pięść
Hitosashiyubi - pięść wskazującego ipponken palca
Nakayubi ipponken - pięść środkowego palca
Oyayubi ipponken - pięść kciuka
Nihonken - pięść wskazującego i środkowego palca
Nukite - ręka włócznia
Shuto - kant dłoni zewnętrzny
Shita - hak
Haito - kant dłoni wewnętrzny
Haischu – zewnętrzna powierzchnia dłoni
Shotei - podstawa dłoni
Koken - przegub
Toho - ręka "hak"
Keiko - ręka "dziób paka"
Kote - przedramię
Hira-Kote - górna powierzchnia przedramienia
Ura-Kote - dolna (odwrotna) powierzchnia przedramienia
Omote-Kote - boczna powierzchnia przedramienia
Hiji - łokieć
Sokuto - kant stopy zewnętrznej
Teisoku - sklepienie stopy
Chusoku - poduszka stopy
Haisoku - podbicie stopy
Kakato - pięta
Sune - goleń
Hiza - kolano
Kaji - udo
Atama - głowa
 
Kierunek:
z zewnątrz - Soto
od wewnątrz - Uchi
w przód - Mae
w bok - Yoko
w tył - Ushiro
w górę - Age
w dół - Oroshi
okrężnie - Mawashi
odwrotnie – Ura
przód - Shomen
obrót - Mawate
powrót - Naura
 
Techniki (Waza):
pozycje nóg - Dachi
pozycje rąk - Kamaete
bloki - Uke
uderzenia - Uchi
pchnięcia - Tsuki
krycia - Tensho
kopnięcia - Geri
podcięcia - Kari
kontrataki - Kosaho
kombinacje - Renraku
uniki - Ryusui
pady i przewroty - Ukemi
rzuty - Nage
 
Rodzaje  walki – kumite:
Kumite - walka
Ippon Kumite - walka na jeden krok
Sanbon Kumite - walka na trzy kroki
Gohon Kumite - walka na pięć kroków
Jiyu Kumite - umowna wolna walka

Rodzaje ciosów:
Oi-Tsuki - pchnięcie normalne
Jun-Tsuki - pchnięcie z poparciem ciała
Shotei Morote-Tsuki - pchnięcie podwójne podstawą dłoni
Mae Atama-Tsuki - pchnięcie w przód głową
Yoko Atama-Tsuki - pchnięcie w bok głową
Ushiro Atama-Tsuki - pchnięcie w tył głową
Morote-Tsuki - pchnięcie podwójne
Tobi-Tsuki - pchnięcie z wyskoku
Uchi - uderzenia
Seiken Ago-Uchi - uderzenie w podbródek pięścią "strzał z bicza"
Seiken Mawashi-Uchi - uderzenie okrężne pięścią
Uraken Mawashi-Uchi - uderzenie okrężne odwróconą pięścią
Uraken Shomen-Uchi - uderzenie w przód odwróconą pięścią
Uraken Sayo-Uchi - uderzenie w bok odwróconą pięścią
Uraken Hizo-Uchi - uderzenie w żebra odwróconą pięścią
Uraken Shita-Uchi - uderzenie w wątrobę odwróconą pięścią
Shuto Ganmen-Uchi - uderzenie w skroń zewnętrznym kantem dłoni
Shuto Sakotsu-Uchi - uderzenie w obojczyk zewnętrznym kantem dłoni
Shuto Sakotsu Uchi Komi - uderzenie w obojczyk frontalne
Shuto Hizo-Uchi - uderzenie w żebra zewnętrznym kantem dłoni
Hiji Jodan-Ate – uderzenie łokciem w płaszczyźnie poziomej na głowę
Hiji Chudan-Ate - uderzenie łokciem w płaszczyźnie poziomej na splot słoneczny
Hiji Age-Uchi - uderzenie łokciem w górę
Hiji Oroshi-Uchi - uderzenie łokciem w dół
Hyori-Uchi - uderzenie góra-dół
Kome Komi-Uchi - uderzenie w skroń "pięść-młot"
Tettsui-Uchi - uderzenie "pięść-młot"
Haito-Uchi - uderzenie wewnętrznym kantem dłoni
Koken-Uchi - uderzenie przegubem dłoni
Hiraken-Uchi - uderzenie półzaciśniętą pięścią
Tobi Hiji-Uchi - uderzenie łokciem z wyskoku.
 
Uke – bloki:
Klasyfikacja bloków ręcznych:
a) bloki pięścią (seiken)
b) bloki shuto
c) bloki shotei
d) bloki koken
e) bloki przedramieniem (kote).
Klasyfikacja bloków nożnych:
a) bloki udem (kaji-uke)
b) bloki kolanem (hiza-uke)
c) bloki golenią (sune-uke)
d) bloki podbiciem (haisoku-uke)
e) bloki wewnętrzną częścią stopy (teisoku-uke)
Seiken Jodan-Uke - blok górny pięścią
Seiken Uchi-Uke - blok z wewnątrz pięści
Seiken Soto-Uke - blok z zewnątrz pięści
Seiken Gedan-Uke - blok dolny pięścią
Seiken Chudan Uchi-Uke Gedan Barai - dwa jednoczesne bloki
Shuto Jodan-Uke - blok górny zewnętrznym kantem dłoni
Shuto Uchi-Uke - blok z wewnątrz zewnętrznym kantem dłoni
Shuto Soto-Uke - blok z zewnętrz zewnętrznym kantem dłoni
Shuto Gedan-Uke - blok dolny zewnętrznym kantem dłoni
Shotei Jodan-Uke - blok górny podstawą dłoni
Shotei Soto-Uke - blok z zewnątrz podstawą dłoni
Shotei Gedan-Uke - blok dolny podstawą choni
Koken Uchi-Uke - blok z wewnątrz nadgarstkiem
Shuto Mawashi-Uke - blok okrężny zewnętrznym kantem dłoni
Mae Mawashi-Uke - blok okrężny w przód
Morote-Uke - blok podwójny ze wsparciem
Juji-Uke - blok krzyżowy
Hiza-Uke - blok kolanem
Sune-Uke - blok golenią
Soto Kaji-Uke - blok udem do wewnątrz
Uchi Kaji-Uke - blok udem do zewnątrz
Teisoku Soto Mawashi-Uke - blok okrężny stopą do wewnątrz.
TENSHO - nakrycia
Tensho Soto-Uke - nakrycie z zewnątrz
Tensho Uchi-Uke - nakrycie z wewnątrz
Tensho Mawashi-Uke - nakrycie okrężne
 
GERI – kopnięcia:
Mae-Keage - kopnięcie w przód prostą nogą
Yoko-Keage - kopnięcie w bok lub na wprost, prostą nogą stopa bokiem
Ushiro-Keage - kopnięcie w tył prostą nogą
Mawashi Keage - kopnięcie okrężne prostą nogą
Mae-Geri - kopnięcie w przód
Yoko-Geri - kopnięcie w bok
Mawashi-Geri - kopnięcie okrężne
Ushiro-Geri - kopnięcie w tył
Gedan Mawashi-Geri - kopnięcie okrężne poniżej pasa
Soto Mawashi Keage - kopnięcie okrężne prostą nogą do wewnątrz
Uchi Mawashi Keage - kopnięcie okrężne prostą nogą na zewnątrz
Ushiro Mawashi-Keage - kopnięcie okrężne tylne prostą nogą
Mae Hiza-Geri - kopnięcie kolanem w przód
Mawashi Hiza-Geri - kopnięcie kolanem okrężne
Soto Miza-Geri - kopnięcie kolanem do wewnątrz
Uchi Hiza-Geri - kopnięcie kolanem na zewnątrz
Kin-Geri - kopnięcie w pachwinę
Kansetsu-Geri - kopnięcie w kierunku stawu kolanowego
Kakato-Geri - kopnięcie piętą
Kubi Mawashi-Geri - kopnięcie okrężne szyjne
Soto Mawashi-Geri - kopnięcie wewnętrzne okrężne
Uchi Mawashi-Geri - kopnięcie zewnętrzne okrężne
Ushiro Mawashi-Geri - kopnięcie okrężne tylne
Ura Mae-Geri - kopnięcie w przód odwrotne
Ura Hiza-Geri - kopnięcie kolanem odwrotne
Ura Yoko-Geri - kopnięcie w bok odwrotne
Ura Mawashi-Geri - kopnięcie okrężne odwrotne
Ura Ushiro Mawashi-Geri - kopnięcie okrężne tylne odwrotne
Ura Uchi Mawashi-Geri - kopnięcie okrężne zewnętrzne odwrotne
Ura Gedan Ushiro Mawashi-Geri - kopnięcie okrężne dolne odwrotne
Tobi Mae-Geri - kopnięcie w przód z wyskoku
Tobi Hiza-Geri - kopnięcie kolanem z wyskoku
Tobi Yoko-Geri - kopnięcie w bok z wyskoku
Tobi Mawashi-Geri - kopnięcie okrężne z wyskoku
Tobi Ushiro-Geri - kopnięcie w tył z wyskoku
Tobi Ura Yoko-Geri - kopnięcie w bok odwrotne z wyskoku
Tobi Ura Ushiro-Geri - kopnięcie w tył odwrotne z wyskoku
Tobi Ura Ushiro Mawashi-Geri - kopnięcie okrężne tylne odwrotne z wyskoku
Tobi Ura Uchi Mawashi-Geri - kopnięcie okrężne zewnętrzne odwrotne z wyskoku
Tobi Soto Mawashi-Geri - kopnięcie okrężne wewnętrzne z wyskoku
Tobi Uchi Mawashi-Geri - kopnięcie okrężne zewnętrzne z wyskoku
Tobi Ura Gedan Ushiro Mawashi-Geri - kopnięcie okrężne dolne odwrotne z wyskoku
 
 Słownik
Ago - podbródek
Ashi - noga
Dan - stopień mistrzowski
Dojo - świątynia, sala ćwiczeń
Ganmen - skroń
Gyaku - przeciwnie
Hizo - żebro
Hajime - początek, zaczynać
Ibuki - oddychanie respirujące
Juji - krzyż
Kimono - strój do karate
Kata - ćwiczenia formalne, kształt
Kihon - tu: podstawowe ćwiczenia, szkoła podstaw
Kiai - okrzyk
Kanku - symbol odwagi, słońca
Kyu - stopień szkoleniowy
Kake - zahaczyć
Keage - kopnięcie prostą nogą w górę
Kiba - jeździec
Kin - krocze
Kubi - szyja
Makiwara - jap. przyrząd do ćwiczeń
Morote - obie ręce
Matte - tu: przerwać, puścić
Neko - kot
Ne-waza - techniki walki na leżąc
Nogare I,II – ćwiczenia oddechowe
Obi - pas
Osu - tak, dziękuję, zrozumiałem,pozdrowienie
Oi - zgodnie, normalnie
Rei - ukłon
Sanchin - trójkąt
Shiko - pozycja zapaśnika Sumo
Shinden - świątynia
Sensei - mistrz, nauczyciel
Sempai - starszy stopniem
Dochai - równy stopniem
Kochai – niższy stopniem
Te - ręce
Tobi - skakać
Tameshi-wari - technika rozbijania twardych przedmiotów
Tsuru - żuraw
Tate - wysokość, podłużny
Zazen, seiza – pozycja siedząca na kolanach
Arigato - dziękuję
Budo - sztuki wojenne
Bo-jutsu - sztuka walki kijem
Do - droga, kierunek myśli
Hai - tak
Jutsu - sztuka, umiejętność
Katana - miecz samurajski
Kamikaze - boski wiatr
Kenjutsu - sztuka walki mieczem
Kusarigama - sierp i łańcuch
Kyudo - sztuka strzelania z łuku
Mu - nicość lub obojętność w Zen
Uchi-deshi - uczeń świątyni
Nippon - Japonia
Nunchaku - cep do ryżu, stosowany do walki przez wieśniaków
Sai - rytualny sztylet z Okinawy
Sayonara - pożegnanie
Shuriken - "gwiazdki" do rzucania
Taijutsu - sztuka walki ciałem
Tatami - tradycyjna mata jap.
 
Opracował - Jacek Jaworski